پرتغال

پرتُغال (در کشور ایران) یا پُرتُگال (در کشور افغانستان) (به زبان پرتغالی: Portuguesa) با نام رسمی جمهوری پرتغال (به زبان پرتغالی: República Portuguesa) یک کشور فراقاره‌ای در غرب اروپا واقع شده است در در شبه‌جزیره ایبریا قرادارد. جمعیت این کشور تقریباً ۱۰/۵ میلیون نفر، پایتخت آن لیسبون و زبان رسمی آن پرتغالی است که در شاخهٔ زبان‌های رومی قرارگرفته است.

واحد پول رسمی کشور پرتغال یورو است. این کشور از اعضای اتحادیه اروپا و ناتو میباشد و شیوه حکومتی آن جمهوری پارلمانی است. پرتغال جزء کشورهای توسعه‌یافته به‌شمار می‌آید. دین مردم این کشور مسیحیت از شاخه کاتولیک رومی است.

پرتغال در غربی‌ترین نقطه سرزمین اصلی اروپا قرار گرفته است و خاک پرتغال به همراه تنها همسایه خود اسپانیا شبه‌جزیره ایبری را تشکیل می‌دهد. پرتغال از سمت غرب به اقیانوس اطلس محدود شده‌است و همچنین مجمع‌الجزایرهای آزور و مادیرا واقع در این اقیانوس جزء خاک پرتغال هستند.

پرتغال دو منطقه کلان‌شهری عمده دارد که یکی از این کلان‌شهر لیسبون است که در جنوب پرتغال واقع شده است و دیگری کلان‌شهر پورتو در شمال است. در گذشته نام کامل پورتو، پورتو-کاله بوده‌است که به معنای بندر کال‌ها (نام قومی سلتی) است و همچنین نام پرتغال تلفظی از نام پورتو-کاله است. مناطق پورتو و لیسبون از قدیم با یکدیگر در رقابت بوده‌اند.

در زمان باستان ساکنان سرزمین فعلی پرتغال را اقوام سلتی گالاسی و لوسیتانی تشکیل می‌دادند و این منطقه بعدها بخشی از امپراتوری روم شد و سپس قبیله های گوناگون ژرمن نیز به این سرزمین آمدند. ناحیه پرتغال در سده هشتم میلادی به تصرف مسلمانان موری (مراکشی) درآمد ولی شوالیه‌های مسیحی بعداً مسلمانان را از این منطقه بیرون کردند. زبان پرتغالی امروزه به زبان لاتین بیش از سایر زبان‌های اروپایی مشابه است.

پرتغال در سال ۱۱۳۹ میلادی پادشاهی خود را مستقل اعلام کرد. اگرچه امپراتوری بزرگی که با تلاش دریانوردان پرتغالی به وجود آمده بود بعداً روی به افول نهاد، آنچه هنوز برجای مانده به حدی است که امروزه دولت پرتغال سومین کشور بزرگ مستعمراتی جهان به‌شمار می‌رود.

زمانی حکومت استعماری پرتغال شامل برزیل، گینه بیسائو، موزامبیک و آنگولا در آفریقا، تیمور شرقی و قسمت هایی از قلمرو هند بود. در دهه ۱۹۶۰ میلادی، به دنبال مستقل شدن بسیاری از کشورهای آفریقایی که پیش از آن مستعمرهٔ سایر قدرت‌های استعماری بودند، پرتغال با نگرانی، قسمت های استعماری را قسمت های جدایی‌ناپذیر خود دانست به این ترتیب، بسیاری از این مناطق در حدود پانزده سال برای داشتن آزادی و استقلال مبارزه کردند و سرانجام، در سال ۱۹۷۴ این امر به سقوط نظام دیکتاتوری و فاشیستی پرتغال منجر شد. یک سال بعد، کشورهای تحت سلطه و استعمار پرتغال، البته به جز ماکائو، مستقل شدند.